ALLE KUNST IS RELIGIE

Petrus, 'Rood en Wit', acrylverf op hout en ruw doek, 2011.

De uitspraak van Gerard Reve dat “alle kunst religie” is, is altijd in mijn hoofd blijven haken. Intuïtief was ik het daar mee eens maar hoe dat nu precies zit, was me niet duidelijk. Ik besefte wel dat Reve het niet had over religie als een samenstel van rituelen. Het zit dieper.  Tijdens het schilderen van bovenstaande schilderij, drong langzaam tot me door dat Reve hoogst waarschijnlijk bedoeld heeft dat je in de kunst net als in de religie op zoek is naar de zin van het bestaan.

Reve is zelf altijd een zoekende geweest al bekende hij zich op een gegeven moment tot de Katholieke Kerk. Die bekering tot de Katholieke Kerk betekende echter niet het einde van zijn zoektocht. Het was hooguit een bepaling van de richting die hij op wilde en dat was in ieder geval niet de richting van het puur verstandelijke en materiële. Die wereld had hij van huis uit leren kennen. Hij ervoer die als leeg, als een wereld waarin geen plaats is voor vlees en bloed.

Zijn boeken lezen als een verslag van die zoektocht naar de zin van zijn leven. Die zoektocht begint daar waar elke zoektocht naar de zin van het leven begint, namelijk bij je medemensen. Dat is en blijft een hels moeilijke tocht waarbij je nooit zeker weet of je ooit een definitief antwoord zult krijgen. Dat is soms om wanhopig van te worden vandaar dat hij nogal eens naar drank en radeloze liefde wilde uitwijken.

Je kunt die zoektocht natuurlijk ook opgeven en het je naar de zin maken. Waarom niet als je de mogelijkheden hebt? Er is genoeg vermaak en tijdverdrijf totdat de zoektocht als vanzelf ophoudt met de komst van de ziekte van vergetelheid die ook Reve trof of meteen de dood zelve.