39. HET BELOOFDE LAND. DE REVOLUTIONAIRE LIBERALE BEWEGING

 

Voorpagina van het weekblad ‘VOZ Proletaria’ van de Colombiaanse Communistische Partij van 14 maart 1968. Als reactie op de opheffing van de Revolutionaire Liberale Beweging MRL, waar de partij een verbond mee had gesloten, kondigt de Communistische Partij Colombia een hergroepering van de links revolutionaire krachten aan onder de vlag van MRL del Pueblo. De Colombiaanse guerrillabeweging FARC onder leiding van Manuel Marulanda, bijgenaamd ‘Tiro Fijo’ (Vaste hand van schieten), was verbonden met de Communistische Partij en een bekende van Jaime Ucrós en Lopez Michelsen, waarmee gezegd wil zijn dat de links radicale leider eveneens deel uitmaken van de politieke elite. De kop van de krant is duidelijk: Tegen de Oligarchie.

Jaime Ucrós gaat er goed voor zitten en vertelt met veel details over de linkse rebellenclub die ze in de jaren zestig als liberale revolutionaire beweging binnen hun partij waren. Het voornaamste geschilpunt met hun moederpartij was het Frente Nacional,  de overeenkomst tussen de twee grote Colombiaanse politieke families van Liberalen en Conservatieven om voortaan om beurten de president van het land te leveren. 

Het akkoord was bedoeld om een einde te maken aan het letterlijk leeg bloeden van het platteland in de tien jaren dat de Violencia duurde (1948-1958), een heimelijke burgeroorlog tussen de Liberalen en de Conservatieven die vooral op het platteland werd uitgevochten en naar schatting 200.000 levens heeft gekost. 

Zij, de Liberale dissidenten vonden het een ondemocratisch akkoord en eisten dat het werd opgezegd. De verkiezingswinsten van hun beweging tijdens de parlements- en senaatsverkiezingen bevestigden hun gelijk. In 1964 viel ondnaks hun gelijk de beweging uiteen in een officiële fractie die kort daarna terugkeerde naar de Liberale Partij en de fractie van de abstentionisten, een radicaal linkse groep geïnspireerd door de Cubaanse revolutie. Tot die laatste groep behoorde Jaime. Met de terugkeer van de MRL in de moederschoot van de Liberale Partij eindigde het linkse avontuur. 

Zijn rebellie had hem geen windeieren gelegd. Hij werd ondanks zijn dissidentie parlementslid, senator, gouverneur van de staat Huila waar hij geboren is, ambassadeur in Panama, woordvoerder van Colombia bij de Verenigde Naties. Hij is getrouwd met Julia Barrós Conti, dochter van een voormalige Peruaanse minister.Kortom, hij werd een alom gerespecteerd politicus.

Zijn relaas bevestigt wat ik al dacht. De beide politieke partijen zijn politieke families waarvan de banden veel verder en dieper gaan dan politiek ideologische verwantschap. Ze vormen een hechte politieke elite of misschien nog sterker uitgedrukt een politieke kaste die teruggaat tot aan de Spaanse koloniale tijd. 

Net als in elke familie doen zich af en toe heftige politieke conflicten voor die op het eerste oog zouden moeten leiden tot een definitieve politieke scheiding maar na verloop van tijd onder invloed van familiebanden, gedeelde economische belangen en decennia lange vriendschappen slijten en uiteindelijk oplossen.

Een mooi voorbeeld van die verreikende onderlinge banden en vriendschappen is wat Alfonso Lopez Michelsen schrijft over zijn loyale vriend en politieke bondgenoot Jaime Ucrós.

“Van de militanten van de MRL, die veel en zeer waardevol waren, was Jaime mij het meest genegen. Hij was meer dan een volgeling of een discipel. Ik voelde duidelijk dat niet alleen de politiek ons pad kruiste, maar een hele familietraditie. Hij was de leider (LM gebruikt hier het typische Spaanse woord Caudillo voor leider) bij uitstek in Huila, de bakermat van de liberale revolutionaire beweging. Zijn  leiderschap was niet autoritair of bazig. Het was toegewijd aan de zaak, standvastig in zijn overtuigingen en ging onder alle omstandigheden correct te werk. Een uitzonderlijk eigenschap tijdens onze tours door Huila was zijn discrete woordgebruik. Terwijl leiders in andere delen van het land gebruik maakten van onze bijeenkomsten om zelf op te vallen, was Jaime erop uit ze tot een succes te maken door ze tot in de kleinste details voor te bereiden en erop te letten dat zijn toespraak ter introductie van zijn leider zo kort mogelijk was: twee of drie minuten om te iedereen verwelkomen en niet om zijn eigen verdiensten te benadrukken of kandidaturen te lanceren, laat staan regering programma’s."  

(wordt vervolgd)