REVE EN RAVEEL IN MACHELEN

 

Het graf van volksschrijver Gerard Reve ligt op het kerkhof van Machelen er net zo eenzaam bij als hij zich in zijn leven gevoeld moet hebben.

Dorpen en stadjes in Vlaanderen hebben vaak iets wanhopigs. Je ziet en voelt aan alles, of het nu de huizen, de winkels , de kerken of  de straten zijn, de strijd  tot overleven als ook een zekere berusting in de chaos. Hoe anders is dat in Nederland. Daar zie je vooral de strijd tegen de chaos, voor orde en netheid, de wil om de wereld te maken naar de wensen en de inzichten van de mensen. Ik ben verdwaald tussen die twee werelden. 

Aan de ene kant voel ik me  thuis in de Vlaamse wereld van wanhoop en berusting, het besef dat het leven onvolmaakt is. Aan de andere kant voel ik me ook thuis in de wereld waar orde heerst, de stadjes en de dorpen en zelfs de natuur aan de wil van de mensen wordt onderworpen. De Vlamingen beseffen als van nature dat de wereld niet maakbaar is maar proberen er toch iets van te maken. De Nederlanders gaan er daarentegen vanuit dat de wereld incluis hunzelf maakbaar is en weigeren stijfkoppig voor minder te gaan.

Misschien is dat de diepste reden dat de Rooms Katholieke schrijver uit Nederland uiteindelijk kwam te wonen in Machelen aan de Leie,  een Vlaams dorp zoals hierboven beschreven. Voor Reve was leven een voortdurende strijd tegen wanhoop en een diep verlangen er toch wat van te maken waarbij het R.K. geloof zijn troost en houvast was, er zin aan gaf hoe twijfelachtig ook. Een houvast dat Nederlandse intellectuelen met hun geloof in wetenschap, maakbaarheid en vooruitgang niet konden of wilden begrijpen. Maakte dat onbegrip ook niet juist dat hij niet meer in Nederland wilde wonen?

De van betonplaten gemaakte ' Muur van de Verbeelding' van Raveel is een echte dorpsmuur, een armoedig aandoende muur waar hij zijn verbeelding op los heeft gelaten. 

Ik heb nooit iets bij Reve gelezen over de kunstschilder Raveel toch een beroemde dorpsgenoot van hem met zelfs een eigen museum. Schrijver en beeldend kunstenaar  Hugo Claus was een van zijn grote bewonderaars. Raveel is een dichterlijk schilder. Hij schildert het dorpsleven in heldere, eenvoudige bijna transparante kleuren en lijnen. Hij romantiseert het niet, hij registreert het waarbij hij het leven terug brengt tot zijn essentie. 

Hij is de schilderkunstige dichter van het dorpsleven, het leven op de het platteland met zijn menselijke beslommeringen en bekommernissen. Hij schildert het mysterie van het leven, soms helder en duidelijk maar soms even mysterieus als de witte vlakken op zijn schilderijen. Alsof Raveel wil zeggen dat we niet alles kunnen weten en dus ook niet schilderen. Of staan de witte plekken voor het verlangen naar wat er nog niet is maar misschien nog ooit komen gaat, het verlangen naar volmaaktheid?

What do you want to do ?

New mail