ECONOMISCH VERVAL EUROPA?

 

Economie, massaproductie en massaconsumptie drijven op ideeën en creativiteit.

Als ik de Europese Industriebonzen mag geloven en waarom niet, dan is Europa heel hard op weg de mindere te worden van de VS en China. Zij spreken zelfs van industrieel verval en een weggevaagd concurrentievermogen. 

Die ontwikkeling tekent zich al een tijdje af. Denk maar aan de grote en gevreesde mediaplatforms. Ze zijn allemaal in Amerika ontstaan en vervolgens uitgegroeid tot wereldspelers. Europa kan slechts toekijken en proberen ze te controleren. Tekenend is dan weer dat de export van chipsmachinefabrikant ASML aan banden worden gelegd door de VS. Nederland en de EU hebben daar weinig verweer tegen.

Leek het in de vorige decennia nog op dat de EU het antwoord was op de machtsblokken Amerika, China en Rusland, nu ziet het er naar uit dat de magie van de EU is uitgewerkt. De wilde plannen om nog steeds het grote voorbeeld in de wereld te zijn, kunnen daaraan niks veranderen. 

Dat Europa de mindere blijft van Amerika kan men nog billijken maar de vraag is hoeveel minder?  De cijfers zijn verontrustend. “Zo is Europa’s aandeel in de mondiale industrie in de eerste twintig jaar van deze eeuw gedaald van 25% naar 16,3%, waren Europese bedrijven tussen 2014 en 2019 20% minder winstgevend dan Amerikaanse, groeide hun omzet 40% minder hard en investeerden ze 8% minder.” (Europese Industriëlen waarschuwen:’Nog zo’n decennium en we zijn gezien’)

De EU zal met een antwoord moeten komen op deze ontwikkeling. Net als de industriebonzen vraag ik me af of ze daartoe in staat is. De EU is meer gefixeerd op de concurrentiekracht tussen Europese landen in plaats van gericht op de concurrentiekracht van de EU met de wereld.

Ik vraag me af of de EU wel in staat is zo een nieuwe visie op de EU in de wereld te ontwikkelen. In de parlementsleden heb ik weinig vertrouwen. Die zijn vooral bezig met het verbeteren van de wereld, tot stralend voorbeeld voor de rest van de wereld.

Als zo een nieuwe visie ergens vandaan moet komen is het van de Europese Commissie maar dan moeten ze daar volgend jaar meer plaats vrij maken voor mensen met een bedrijfskundige achtergrond, mensen die verstand hebben van productie en concurrentie. Kortom mensen uit de maakindustrie. Of dat gaat gebeuren? Brussel is een logge bureaucratische machine geworden. Dat verander je zo maar niet. 

Of we ook daadwerkelijk de mindere zullen worden van China valt nog te bezien. In de vorige eeuw dacht Rusland  met zijn centraal geleide economie en een communistische dictatuur de VS te kunnen verslaan. Rusland is in menig opzicht een Derde Wereld land gebleven. 

Nog niet zo lang geleden dacht men dat Japan een economisch rijzende wereldmacht zou worden . Nu twee decennia later blijkt dat niet het geval te zijn. Duitsland heeft ondanks de malaise in dat land Japan van de derde plaats verdrongen. Het Duitse BNP is groter dan van Japan.  Het heeft blijkbaar niet de economische sprong kunnen maken van regionale speler naar wereldspeler. 

Kan China dat wel? China is aan het vergrijzen net als Japan en trouwens ook Europa, maar de dictatuur van de communistische partij zou wel eens een obstakel kunnen zijn voor de broodnodige economische flexibiliteit en de vrijheid die nodig is om ideeën en creativiteit om te zetten in industriële productie.