ZWARTE PIET & SINTERKLAAS: EEN KOMISCH DUO?

Sint & Piet

Sinterklaas & Zwarte Piet hebben zich in de loop van de jaren ontwikkeld tot een soort komisch duo waarbij Sinterklaas de komische ernst verbeeldt en Zwarte Piet de komische stuntelaar. Het duo is bedoeld tot lering en vermaak van kinderen. Je kunt het daarom vergelijken met het duo Bassie & Adriaan, een van de populairste kinderprogramma's van Nederland. “Bassie en Adriaan (Bas en Aad van Toor) was van 1976 tot en met 2003 een Nederlands artiestenduo dat bekend werd via de gelijknamige televisieserie (1978-1996), de voorstellingen en de merchandising. De televisieserie was zeer populair en het programma kan nog steeds een van de bekendste Nederlandse kinderseries worden genoemd.”(Wikipedia) In dat kinderprogramma liepen ernst en grap door elkaar met een notie van goed en slecht. Dat is ook zo tussen Sint & Piet.

Bassie & Adriaan

De TV clowns Bassie & Adriaan komen op hun beurt voort uit de circuscultuur met zijn clowns. De domme clown wordt ook vaak domme August genoemd. “Deze ‘domme’ clown, die vaak de tegenspeler van de verstandige ‘witte clown’ is, ontstond rond 1870. Oorspronkelijk was hij reprise clown. Dat wil zeggen dat hij tussen de circusnummers door kleine presentaties gaf. Nu speelt hij daarnaast met de witte clown en soms ook nog met een tweede domme August, zogenaamde reprises. Toneelstukjes die van generatie op generatie worden doorgegeven en aangepast. De August draagt veel te ruime bond gekleurde kleren. Zijn jas is vaak geruit en zijn broek en schoenen veel te groot.” (Wikipedia) Het uiterlijk en de kleding dienen ervoor om de onderlinge verschillen goed uit te laten komen. Het radicaalste verschil is natuurlijk tussen zwart en wit.

De witte clown en 2 gekleurde clowns als domme August in het circus. Soms werd de domme August gespeeld door een of meer dwergen.

Uiteraard hebben ook de volwassenen hun komische duo's. Vroeger was dat vooral in het theater, later gevolgd door de film en vervolgens de radio en de TV. Het bekendste theater duo in Nederland was Snip & Snap. “Snip en Snap was een komisch duo bestaande uit Willy Walden en Piet Muijselaar. Met hun eigen revue trokken ze in de periode van 1937 tot 1977 volle zalen. De act werd bedacht door Jacques van Tol, die het grotendeels had overgenomen van een act van het duo Solser en Hesse: "Wip en Snip". Walden en Muijselaar voerden hem voor het eerst op in 1937 in een uitzending van het AVRO-radioprogramma De bonte dinsdagavondtrein. Het duo had aanvankelijk geen zin om in vrouwendracht oubollige grapjes uit te wisselen, maar op aandringen van theaterproducent René Sleeswijk wilde men voor een eenmalige radio-uitzending wel een uitzondering maken. Het optreden werd door het publiek zo leuk gevonden dat de AVRO een promotietournee bij Sleeswijk bestelde waarin Snip en Snap als publiekstrekkers moesten fungeren. Na een jaar zette Sleeswijk de tournee los van de AVRO voort onder de titel De Snip & Snap Revue. De eenmalige uitzondering werd daardoor veertig jaar lang voortgezet.” (Wikipedia)

Snip & Snap

Een van de bekendste komische duo's uit de filmwereld is natuurlijk De Dikke & De Dunne, Laurel & Hardy of ook wel Stan & Ollie genoemd. Het was “een Brits-Amerikaans komisch duo uit de eerste helft van de twintigste eeuw. In het Nederlands hebben ze de bijnaam de Dikke en de Dunne. Laurel en Hardy vormden een van de populairste komische duo's uit de filmgeschiedenis. Beiden hadden al een solocarrière achter de rug voordat zij in 1927 voor het eerst echt gingen samenwerken. Pas als duo werden zij werkelijk beroemd. Samen maakten zij tussen 1927 en 1951 106 korte en lange films.” (Wikipedia)

de Dikke & De Dunne

Zwarte Piet is de komische maar ook enigszins domme voetnoot bij de soms serieuze maar wel gevoel voor humor hebbende Sinterklaas. De ernst van Sinterklaas is voor kinderen veel beter te aanvaarden als het aangevuld wordt en gerelativeerd door de grappen en grollen van Zwarte Piet. Soms zelfs lacht Piet om Sint, wat Sint dan weer niet leuk vindt maar toch ook niet boos wordt omdat Piet nu eenmaal altijd overdrijft.

Komische duo's zijn bedoeld om met een lach en een traan ons als publiek een spiegel voor te houden met onze eigen domheid, onze eigen ijdelheid, onze beperktheden en onze heimelijke verlangens en wensen. Humor kun je natuurlijk niet onderwerpen aan politieke correctheid. Daarmee demonstreer je een gebrek aan humor en je onvermogen om jezelf te relativeren. Je wilt geen spiegel meer voorgehouden krijgen. Politieke correctheid is een uiting van onmacht en onkunde om met het menselijk tekort van de ander en jezelf om te gaan. Humor is bedoeld om dat menselijk tekort te aanvaarden er mee te leren leven.