19. AMERICA LATINA. HET FRANSE VERRAAD

 

Edmond Maire (1931-2017) staat als algemeen secretaris van de Chemie Federatie bij het CFTC (Confédération Francaise des Travailleurs Chrétiens) Congres in 1964 aan het hoofd van een groep die de vakcentrale wil deconfessionaliseren. Zijn verkiezing tot algemeen secretaris van de CFTC heeft een splitsing van de vakcentrale tot gevolg. Hij verandert de naam in CFDT.  De achterblijvers van de CFTC blijven het WVA trouw.  

Een dramatische dissonant op het wereldcongres die zich al tijdens de ceremoniële opening van het WVA wereldcongres openbaart, is de opstelling van algemeen secretaris Edmond Maire van de Franse vakcentrale CFTD. In de katholieke krant De Tijd wordt daarvan scherp verslag gedaan. 

“De rel begon toen Maire tijdens de openingszitting het woord kreeg. De traditie wil dat de secretaris-generaal van de vakbond van het land waar de conferentie wordt gehouden een welkomstwoord uitspreekt. Inplaats van het echter bij een beleefde speech te houden, maakte Maire van de gelegenheid gebruik of eerder misbruik en zette zijn eigen particuliere visie op het WVA uiteen. 

Met de bekende Franse pretenties en aan onbeschoftheid grenzende onbeleefdheid stelde hij dat het WVA volgens hem helemaal geen toekomst had en maar beter kon verdwijnen. Het WVA zou er verstandig aan doen zich aan te sluiten bij het IVVV, het veel groter socialistische wereldverbond. Maar daar liet Maire het nog niet eens bij: hij gaf de Chileense WVA-vakbond, die om bekende redenen niet aanwezig kon zijn, een veeg uit de pan en verweet het dat het Allende niet voldoende had gesteund.

Verder beschuldigde hij de kleine Marokkaanse vakbond ervan dat het de Arabische eenheid verstoorde en niet in het WVA thuis hoorde. Hierop verlieten de Afrikanen onmiddellijk de zaal en en verklaarden op een in allernaast bijeen geroepen persconferentie dat zij weigerden zich te onderwerpen aan het Franse vakbondsimperialisme. 

Edmond Maire vervolgde intussen zijn tirade door ok nog het rapport van Emilio Maspero (secretaris generaal van CLAT) in felle termen te bekritiseren. Dit rapport was als werkdocument voor het congres bedoeld en zacht uitgedrukt is het uiterst ongepast dit in ene openingstoespraak aan te vallen. Het gevolg was dat men zich in de zaal als één blok achter Masperostelde en dat het WVAgesterkt uit het conflict kwam.” (Kate David in ‘De Tijd’ van maandag 1 oktober 1973)

Op een nachtelijke wandeling naar mijn hotelkamer samen met Ton Bastiaansen en nog enkele vrienden van het NKV zie ik in een hel verlicht café bij een klein tafeltje, Maspero voorover gebogen en druk gebaren makend met iemand praten. Die ander herken ik niet maar de rest van het gezelschap wel. Het is Edmond Maire, de vakbondsman die al tijdens de openingsceremonie begon met het WVA een mes in de rug te steken.

Voor Maspero als schrijver van het strategie rapport van het WVA - in de omgang de bijbel van Maspero genoemd - moet zijn aangekondigde vertrek een nog grotere teleurstelling zijn geweest zijn dan voor de andere congresgangers. Hij, die zijn eerste Europese vakbondservaringen in Frankrijk heeft opgedaan, wordt nog voordat hij het WVA heeft kunnen hervormen, door dezelfde Fransen in de steek gelaten. Dat hij tijdens die stage in Frankrijk goed Frans heeft leren spreken, komt hem nu goed van pas. Maire spreekt immers geen woord Spaans.

Niet alleen verlaat de CFDT het WVA, wat ook een financiële aderlating zal zijn, maar wordt ook nog eens lid van het verraderlijke IVVV. Verraderlijk omdat bij het IVVV aangesloten vakbonden in Latijns Amerika het vaak op een akkoord gooien met dictators en werkgevers. 

De volgende dag hoor ik dat Maspero tot aan de vroege ochtend met de Franse vakbondsleider heeft gesproken. Vergeefs natuurlijk. Maire en de zijnen hebben definitief gekozen voor het IVVV. 

Het is de bevestiging van de socialistische koers die was begonnen op het congres van de CFTC (de Franse Confederatie van Christelijke Arbeiders) in 1964. Op dat congres besloot een meerderheid van de afgevaardigden (ongeveer 70%) het socialisme te volgen en verder te gaan als CFDT. De minderheid bleef als CFTC vasthouden aan de sociaal christelijke waarden en bleef trouw aan  het WVA.